Wody podziemne kojarzymy jako wody czyste, ponieważ nie są tak narażone na zanieczyszczenia, które są związane z gospodarczą działalnością człowieka. Jest to skojarzenie słuszne, jednak trzeba pamiętać, że wody podziemne charakteryzuje podwyższona zawartość żelaza i manganu, a także obecność siarkowodoru i amoniaku. Podwyższona zawartość żelaza i manganu powodują wzrost jej barwy i mętność. To z kolei ma niekorzystny wpływ na właściwości organoleptyczne wody, a więc właściwości, które rozpoznajemy bezpośrednio za pomocą zmysłu wzroku, smaku i powonienia. W jaki sposób przebiega proces odżelaziania i odmanganiania wody? Dlaczego proces ten jest istotny przed zmiękczaniem wody?
Jak mówi nam przedstawiciel firmy GLOBAL CONCEPTS 2000 POLSKA ze Szczecina, rozpuszczalne związki żelaza i manganu muszą zostać przeprowadzone w formy trudno rozpuszczalne – tylko wtedy mogą zostać zatrzymane na drodze filtracji. Cały proces technologiczny usuwania związków żelaza czy manganu składa się z kilku etapów. Pierwszy krok to napowietrzanie tzw. wody surowej za pomocą odpowiedniego urządzenia. Może to być aspirator w przypadku mniejszych wydajności stacji lub sprężarka i mieszacz wodno-powietrzny w przypadku większych wydajności stacji. Kolejny krok to korekta odczynu wody, jeżeli jest taka potrzeba. Filtracja wody na odpowiednim rodzaju złoża to dopiero ostatni krok przy odżelazianiu i odmanganianiu wody. Trzeba przy tym zaznaczyć, że jeśli żelazo i mangan występują w wodzie w znacznych ilościach, filtracja powinna odbywać się dwustopniowo, przy czym pierwszy powinien zostać użyty filtr usuwający żelazo.
Wybór złoża zależy nie tylko od tego, w jakiej postaci występuje żelazo czy magnez, ale także od zawartości tlenu rozpuszczonego, dwutlenku węgla, związków organicznych i generalne od składu fizykochemicznego wody. Poza filtrami piaskowo-żwirowymi, zalecanymi przy większych wydajnościach (płukanie wodno-powietrzne) mamy jeszcze kilka opcji. To na przykład filtry ze złożem wielowarstwowym Birm, czy Pyrolox (płukanie wodne), czy filtry ze złożem Greensand Plus (płukanie wodne z dozowaniem KMnO4, czyli nadmanganianiu potasu). Filtry odżelaziające i filtry odmanganiające są montowane za filtrami mechanicznymi, ponieważ to filtracja mechaniczna jest pierwszym i niezbędnym etapem uzdatniania wody, jednak zawsze przed urządzeniami zmiękczającymi wodę. Dlaczego? - Ponieważ woda poddawana zmiękczaniu powinna być odżelaziana i odmanganiana, aby nie doprowadzić do zanieczyszczenia żywicy jonowymiennej jonami żelaza oraz manganu, które to ograniczają zdolność jonowymienną żywicy. by część zdolności jonowymiennej zmiękczacza nie została wykorzystana na wymianę jonów żelaza i manganu, gdyż skraca to niepotrzebnie żywotność jonowymiennej żywicy.
