Łożyska to elementy mechaniczne, które w dużej mierze odpowiadają za prawidłowe działanie wielu sprzętów, narzędzi i podzespołów. Ich zastosowanie jest na tyle zróżnicowane, że rzeczą niemożliwą jest dokładne scharakteryzowanie wszystkich modeli. Przybliżmy jednak najważniejsze typy i potencjalne sposoby wykorzystania łożysk w przemyśle. Co trzeba o nich wiedzieć?
Do najpopularniejszych typów łożysk wykorzystywanych m.in. w przemyśle, należą:
Łożyska ślizgowe: nie mają ruchomych części pośredniczących. Doskonale nadają się do stosowania w miejscach o ograniczonej przestrzeni. Takie łożyska wykorzystuje się wówczas, gdy prędkości obrotowe są niskie, a działające obciążenia osiągają wysoką wartość.
Łożyska toczne: stanowią najbardziej rozpowszechnioną grupę. Składają się z dwóch pierścieni, pomiędzy którymi umieszczono elementy toczne, wprawiające pierścienie w ruch. Pierścienie dzielą się na zewnętrzne (umieszczone w elementach ruchomych) oraz wewnętrzne (zamocowane w okolicach wału).
Łożyska kulkowe (rodzaj łożysk tocznych): mają specjalne kulki, które pełnią funkcje elementów tocznych. Na rynku najczęściej występują łożyska kulkowe z metalu, które są wyjątkowo odporne na działanie czynników mechanicznych (takich jak tarcie, uderzenia obciążenia, silne drgania), chemicznych, temperaturowych, a także zanieczyszczeń czy wilgoci. Prawdziwą rewolucją są natomiast łożyska kulkowe wykonane z polimerów, np. z opatentowanych przez firmę igus® materiałów z serii xiros®, wytrzymujących temperatury do +150°C, odpornych na korozję, niewymagających smarowania i zapewniających działanie nawet przy bardzo wysokich prędkościach obrotowych.
Łożyska stożkowe: ich konstrukcja opiera się na dwóch pierścieniach (zewnętrznym i wewnętrznym). Dzięki stożkowej bieżni takie łożyska mogą przenosić obciążenia osiowe oraz promieniowe.
Oczywiście rynek oferuje znacznie więcej rozwiązań. Warto tu wspomnieć o łożyskach liniowych, baryłkowych, igiełkowych itd.
Od typu łożyska w głównej mierze zależy sposób jego wykorzystania. Łożyska toczne mają na tyle uniwersalną konstrukcję, że ich spektrum zastosowań jest bardzo szerokie. Szczególnie istotną rolę odgrywają one w przemyśle maszynowym i rolniczym. Spotkamy je w maszynach uprawowych, np. w bronach talerzowych, czy w wałach bijakowych kosiarek. Są też m.in. elementami półosi napędowych w autach starszego typu, elementami układu zawieszenia (np. w wahaczu) czy amortyzatorów. Ich podtyp, czyli łożyska kulkowe, doceniane są głównie za możliwość przenoszenia zarówno poprzecznych (prostopadłych do osi obrotu wału), jak i wzdłużnych (działających wzdłuż osi obrotu wału) obciążeń. Możemy je spotkać np. we wrzecionach obrabiarek, czy w silnikach elektrycznych. Z kolei w maszynach wielkogabarytowych stosowane są najczęściej łożyska baryłkowe.
Łożyska ślizgowe można znaleźć we wszelkiego rodzaju mechanizmach składania i transportu, szczególnie tam, gdzie w konstrukcji do dyspozycji jest niewielka przestrzeń. Typowe zastosowanie łożysk ślizgowych, to wszelkiego rodzaju przeguby, zawiasy, mechanizmy nożycowe czy składane, rolki transportowe i kółka. Stanowią element składowy w sprzęcie medycznym, w wózkach widłowych, a także w przemyśle samochodowym m.in. w fotelach, pedałach, układzie kierowniczym i hamulcach czy w drzwiach.
Stożkowy model łożysk spotyka się w większych układach. Korzystają z niego przedstawiciele przemysłu motoryzacyjnego, ciężkiego oraz lotniczego. M.in. w skrzyniach biegów czy kołach, wykorzystuje się łożyska stożkowe odwrócone. Natomiast przemysł lekki i precyzyjny często wykorzystuje łożyska igiełkowe, które mają specjalne wałeczki cylindryczne, nazywane igiełkami.
Wysokiej klasy łożyska najlepiej kupować u sprawdzonych i zaufanych dostawców, którzy specjalizują się w sprzedaży i profesjonalnych dostawach tego typu elementów. Wiodącym sprzedawcą łożysk jest sklep online Rolmasz. W razie wątpliwości o szczegóły oferty warto dopytać specjalistów tej firmy, którzy pomogą wybrać odpowiedni produkt.
