Przed dylematem dotyczącym metod stosowanych w ochronie roślin uprawnych staje każdy rolnik czy sadownik. Problem w tym, że ochrona chemiczna i toksyczna nie pozostaje bez szkody dla roślin, gleby, ale także dla nas samych. Owszem chemia jest tu niezwykle skuteczna, dzięki niej stymulujemy wzrost, zwiększamy plony i zbiory, a także usuwamy szkodniki. Jednakże toksyny przedostają się do gleby, wody, pozostają w zbiorach, są także szkodliwe dla osób dokonujących oprysków. Dlatego też warto przemyśleć zmianę metod i przejść na ekologiczne sposoby ochrony upraw. Przyjmując taki profil nie odcinamy sobie możliwości użycia środków chemicznych, ale traktujemy je jako ostateczność, kiedy np. środki ekologiczne nie poradzą sobie z atakiem szkodników. Sprawdźmy więc jakie sposoby ekologiczne mamy do dyspozycji oraz jaka jest ich skuteczność.
Można wykorzystać tutaj wiedzę przekazywaną od pokoleń, wypróbowane metody babć i dziadków z czasów, kiedy nie były znane preparaty chemiczne. To cała gama wywarów, naparów, roztworów, mieszanek i gnojówek. Stosowane są zapobiegawczo, ale zdarza się też, że stosowanie oprysku z ich użyciem skutecznie likwiduje istniejące już szkodniki czy choroby. Najpopularniejsze są wyciągi z cebuli, czosnku, mniszka lekarskiego i tytoniu.
Obecnie nie trzeba wykonywać samodzielnie żadnych z tych urządzeń, można je po prostu kupić i w sposób naturalny przyciągnąć i unieszkodliwić szkodniki. Mamy do dyspozycji pułapki mechaniczne, feromonowe oraz tabliczki lepowe, które są dostępne w różnych kolorach dostosowanych do konkretnych gatunków szkodników.
Skuteczne w zwalczaniu niektórych szkodników są po prostu ptaki i owady. Jeśli na terenie upraw postawimy budki lęgowe, karmniki oraz domki dla owadów (głównie biedronek) zyskamy rzeszę pomocników w walce ze szkodnikami. Skuteczne jest także wprowadzenie do uprawy dobroczynka, roztocza żywiącego się niewielkimi szkodnikami.
Dziś jesteśmy w tej komfortowej sytuacji, że decydując się na uprawę ekologiczną, możemy korzystać z pomocy nauki i techniki. Aby wspomóc swoje uprawy możemy skorzystać z dostępnych w sprzedaży, gotowych biopreparatów. Znajdziemy tu trzy grupy środków. Preparaty pochodzenia roślinnego, jak np. azadirachtyna, która jest skuteczna w ochronie roślin kapustnych, strączkowych i ozdobnych. Inne środki w tej grupie to olejki roślinne, które działają na układ nerwowy owadów oraz pyretryna i rotenon, które skutecznie zwalczają owady praktycznie w każdej uprawie roślinnej. Środki pochodzenia zwierzęcego to druga grupa. To głównie żelatyna i lecytyna, które po rozpyleniu zatykają tchawki owadów. Inne środki w tej grupie to mieszanki wirusów i bakterii, które zwalczają szkodliwe grzyby oraz drobne insekty. Ostatnia grupa to środki syntetyczne dopuszczone o upraw ekologicznych. W tej grupie znajdziemy preparaty na bazie miedzi (popularna ciecz bordoska), etylenu, soli potasowej czy ałunu potasowego. Są skuteczne w walce z grzybami i owadami, ale nie mogą być stosowane w nadmiarze.
