Jednym z najczęściej występujących problemów w hodowli bydła są choroby pochodzenia metabolicznego, czyli problemy z układem pokarmowym krów. Powodem są zwykle błędy żywieniowe, a skutki to zmniejszona wydajność mleczna i zaburzenia procesu rozrodczego. Większość procesów, a w tym także i problemów metabolicznych rozgrywa się z żwaczu. Najczęściej spotyka się kwasicę żwacza, której powodem jest zbyt duża ilość pobranych węglowodanów łatwo fermentujących. W żwaczu gromadzi się duża ilość lotnych kwasów, zbyt duża, aby mogła zostać wchłonięta przez błony śluzowe. Efekt zalegania kwasów to znaczne obniżenie ph treści pokarmowej w żwaczu i rozwój bakterii rozkładających skrobię. Obniżone pH powoduje powstawanie kwasu mlekowego w zbyt dużej ilości, niemożliwej do zneutralizowania przez ślinę zwierzęcia. Taki proces powoduje dysfunkcję czynności wykonywanych przez żwacz i zaburza procesy fermentacyjne. Warto więc pamiętać o niedopuszczaniu do skarmiania osobno paszy treściwej i objętościowej, ponieważ to właśnie wtedy wchłaniana jest zbyt duża ilość węglowodanów w stosunku do masy paszy.
Choroba będąca przeciwieństwem to zasadownica, inaczej alkaloza żwacza. Problemem jest nadmierne wytwarzanie amoniaku, ponad poziom możliwy do przetworzenia przez bakterie do syntezy białka w ciele krowy. Tu mamy do czynienia z podniesieniem odczynu pH do niebezpiecznego poziomu, który może nawet spowodować zatrzymanie funkcji żwacza. Dzieje się tak dlatego, że amoniak jest zasadą neutralizującą kwasy. Choroba pojawia się w przypadku, kiedy podajemy krowom zbyt dużo paszy wysoko białkowej, np. młodej trawy, pasz treściwych czy roślin motylkowatych.
Z kolei niewłaściwe żywienie krów w okresie laktacji, czyli szczytowym czasie mleczności, może wywołać ketozę. Problemem jest tutaj zbyt duża ilość paszy treściwej w stosunku do paszy objętościowej, czego efektem jest powstawanie dużej ilości kwasu propionowego, powodującego odkładanie się nadmiernej ilości tłuszczu.
Istnieje jeszcze sporo błędów żywieniowych oraz idących za nimi problemami metabolicznymi krów. Jednym z najpopularniejszych przypadłości są wzdęcia. Powstają przy zbyt dużej ilości białka i saponin w paszy, przy czym winę ponosi tu zbyt duży udział roślin motylkowatych w diecie bydła. Powstaje proces nadmiernej fermentacji i powstawania gazów. Aby redukować występowanie wzdęć należy pamiętać, aby spasanie traw miało maksymalnie 50% udziału w dawkach żywieniowych i było przeplatane z paszami włóknistymi. Tym bardziej, że brak takich proporcji może powodować dodatkowo przemieszczenia trawieńca.
Reasumując, warto dobrze bilansować pasze i nie szukać tutaj redukcji kosztów, aby potem nie mieć regularnych problemów z chorobami w stadzie. Pasze dla krów mlecznych muszą być tak zaplanowane, aby dobrze współpracowały z drobnoustrojami w żwaczu, ponieważ od tego zależy poziom mleczności i parametry otrzymanego mleka.
